Đuông dừa – ngay từ cái tên, người ta có thể biết được ngay đây là một đặc sản đến từ cây dừa, một trong các loại cây phổ biến ở Việt Nam ta. Bỏ qua nhiều lời đồn đoán về tính kinh dị hay khó ăn, thực chất con đuông lại rất giàu dinh dưỡng và là một món ăn quý hiếm, chỉ được mang ra đãi khách trong những dịp quan trọng, ngoài ra đặc sản này cũng có giá bán rất cao, thực hư như thế nào?
Giới thiệu đuông dừa
Đuông dừa có thể được hiểu đơn giản là một loại ấu trùng dạng sâu của họ vò voi, chúng thuộc lớp bọ cánh cứng và còn được biết đến cái tên là bọ sago, ấu trùng sago. Thường thì con đuông hay sinh sống trong cây dừa, phân bố ở khắp khu vực nhiệt đới Châu Á – Thái Bình Dương. Loại này hay ẩn nấp sâu trong phần cổ hũ dừa, đôi khi chúng còn có trong các cây thuộc họ Arecoideae khác như cây cau, cây đủng đỉnh…
Đuông dừa có hình dáng như một con sâu non, thân trắng phau, mềm nhũn và có màu sữa đặc, với đầu đuôi có phần nâu đen,… Chúng là một loại sâu có kích thước và trọng lượng tương đối lớn, con đuông trưởng thành có chiều dài từ 3cm đến 5cm, cá biệt có một số cá thể đuông phát triển lên mức 7cm ở các gốc dừa lâu năm. Môi trường ẩm ướt, nhiều dinh dưỡng của cây dừa chính là điều kiện vô cùng thích hợp để các con đuông sinh trưởng.
Vòng đời của đuông dừa không quá dài, chúng thường sinh sản vào khoảng tháng 4 đến tháng 8 hàng năm, đó là mùa mưa kéo dài ở Nam Bộ, thuận lợi cho quá trình phát triển của trứng. Trứng nở ra nhộng và đó là món ăn đặc sản của người dân Nam Bộ, một số tỉnh được cho là có nhiều con đuông nhất chính là Bến Tre – vua dừa hay Trà Vinh – xứ sở dừa sáp, các tỉnh Sóc Trăng, Vĩnh Long cũng có tương đối nhiều đuông sinh sống trong các gốc dừa…
Giá bán đuông dừa
Hiện nay, giá bán của đuông dừa không hề rẻ, chúng được coi là một sản vật quý giá khó tìm kiếm. Điều này có thể hiểu vì để khai thác tràn lan loại sâu này là điều không thể xảy ra, các con đuông thường chỉ sống trong các gốc dừa già, lâu năm, một số trường hợp người ta còn chặt luôn cả cây dừa, cây cau… Chính vì thế ở một số nơi còn tăng giá lên rất cao.
Thực tế, một con đuông dừa đông lạnh có giá khoảng 10.000 – 15.000VNĐ, trong khi giá của con to bằng đầu ngón tay cái bèo tròn sẽ dao động ở mức 22.000-25.000VNĐ. Ở một số nơi, nếu mua số lượng lớn sẽ được giảm giá, tuy nhiên tình trạng bán đuông với giá cao ngất ngưởng thường xuyên xảy ra, nhất là đối với những khách du lịch chưa có kinh nghiệm hoặc đôi khi là cả người nước ngoài.
Nếu như bạn là một người du dịch và đang có ý định muốn thử đặc sản này thì cần chú ý nhiều đến giá bán của đuông dừa, có một số nơi bán với giá cả vài chục 1 con đuông. Chính vì thế nên đi theo sự hướng dẫn của người khác, không tự ý mua tại các điểm bán lạ, đồng thời kiểm tra kỹ chất lượng của con đuông khi mua, chỉ mua con còn sống,… Tuy đắt và khó mua nhưng đây chính là “mỹ vị nhân gian”.
Cách chế biến đuông dừa
Đuông dừa được xem là một loại thức ăn dễ dàng chế biến cũng như thưởng thức. Trước hết lúc thu hoạch hoặc khi mua về chỉ bắt từng con, nếu cầm hết chúng thì sẽ làm đuông bị chết hoặc dập, nên cho vào thau nhôm hoặc rổ. Tiếp theo bạn cần cho từ từ hết chúng vào cái xô chứa nước sạch, để khoảng 2 đến 5 phút rồi vớt đuông ra.
Sau đó, hãy làm sạch con đuông dừa bằng cách pha một chén nước muối hay rượu trắng rồi cho chúng vào để ngâm trong 5 phút. Lúc này con đuông sẽ nhầy nhụa bơi tung tăng trong đó, đây là bước quan trọng để loại bỏ các tạp chất có hại. Tuy sống trong thân dừa nhưng chúng chứa khá nhiều bụi bẩn, nhớt, vì thế cần chú ý đảm bảo an toàn vệ sinh thực phẩm, bởi cũng đã có một số trường hợp ngộ độc khi ăn loại ấu trùng này.
Những món ăn từ đuông dừa
Đuông dừa được xem là một sản vật quý, theo như cách chế biển của ẩm thực miền Nam chúng có thể làm ra nhiều món ăn khác nhau. Phổ biến nhất đó chính là đuông chấm nước mắm, người ta sẽ ngâm thẳng con đuông đang sống vào chén nước mắm ớt tỏi, khi chúng đang ngọ nguậy thì sẽ ăn liền, cách ăn này trông khá kinh dị nhưng lại có thể giúp người thưởng thức cảm nhận được độ tươi của con đuông đang sống.
Nếu không thích ăn đuông dừa theo kiểu dân giã như trên, bạn có thể thử chế biến những con đuông bằng cách luộc lên và cuốn chung với bánh tráng, rau sống. Đôi khi cũng có thể đem chúng đi nấu cháo, rang mặn và kể cá nấu xôi. Hãy cùng xem một số cái chế biến đuông hấp dẫn sau đây.
Đuông dừa lăn bột chiên
Đuông dừa cũng được chế biến theo nhiều cách khác, trong đó hấp dẫn nhất vẫn là lăn bột và chiên giòn. Để thực hiện, bạn cần lăn con đuông qua bột chiên xù, nếu có hãy thêm trứng gà vào bột để món ăn được thơm ngon hơn. Sau đó trụng những con đuông qua nước sôi, để ráo, đây là bước quan trọng bởi nếu bạn lăn con đuông còn sống vào bột sẽ khiến quá trình chiên khó khăn, dầu ăn bắn tung tóe…
Tiếp theo, hãy nhúng đuông vào bột, nếu thích bạn có thể nhúng qua một lớp bột khô và lại nhúng lại một lớp bột ướt để tạo nhiều lớp. Sau đó hãy bỏ từ từ chúng vào trong chảo dầu sôi, đảo qua lại cho đến khi bột có màu vàng ươm. Cuối cùng hãy để ráo dầu ăn, chuẩn bị thêm 1 chén nước mắm, rau sống, bánh tráng để thưởng thức món đuông dừa lăn bột chiên.
Đuông dừa xiên nướng
Đây cũng là một trong những cách chế biến đuông dừa rất được yêu thích. Chỉ cần dùng xiên nhọn đâm qua con đuông, sau đó quét thêm dầu ăn, nước mắm hoặc sa tế và bắt đầu nướng. Mùi thơm ngào ngạt khiến ai cũng thèm chảy nước bọt, nếu muốn ăn theo kiểu đơn giản bạn chỉ cần xiên chúng và nước ngay, nếu không có bếp than có thể thay thế bằng nồi chiên không dầu.
Đuông dừa kho thịt
Con đuông cũng có thể đem đi kho thịt, để thực hiện cũng không khó, bạn hãy kho thịt như bình thường, nếu có thể hãy chọn thịt ba chỉ. Trước khi tắt bếp khoảng 10 phút hãy cho đuông dừa vào, đảo đều với thịt để áo lớp gia vị, quan trọng hơn, hãy cho thêm thật nhiều tiêu và ớt để tạo cảm giác ngon miệng nhất.
Đuông dừa làm gỏi
Đuông dừa cũng có thể làm được gỏi, người miền Nam luôn phóng khoáng và nghĩ ra nhiều cách chế biến khác nhau để đãi khách. Cách làm gỏi với con đuông cũng không quá khó, bạn chỉ cần dùng củ hũ dừa, hành lá, ớt chuông, giấm, đường, nắm mắm và trộn trong thau cùng với đuông và thế là đã có một món ăn đặc sản giàu dinh dưỡng.
Hàm lượng dinh dưỡng trong món đuông dừa
Như đã nói, con đuông dừa có giá trị dinh dưỡng rất lớn, lại khó khai thác, chính vì thế nên chúng mới có giá thành cao. Theo như báo cáo của The Food Insects Newsletter thì trong 100g đuông có thể chứa 17,33% chất béo, lượng acid béo loại Omega-3 chiếm khoảng 2 %. Không những thế, trong con đuông còn chứa nhiều Vitamin A (mcg/100g) 11.25, Vitamin B2 (mg/100g) 2.21 hay – Vitamin C (mg/100g) 425.
Nói thêm về chất béo trong con đuông dừa, hiện tại chúng là một trong những loại nhộng chứa nhiều dầu béo nhất với hơn 7 loại khác nhau, bao gồm Palmitic acid: 38.16, Stearic acid: 0.93 hay Myristoleic acid: 2.93, ngoài ra còn có Palmitoleic acid: 8.40, Oleic acid: 43.69 và Linoleic acid với tỷ lệ là 4.58. Tổ chức Rhynchophorus phoenicis cũng công bố trong đuông thường có chứa chất béo tổng cộng 52.4 %,.
Không những thế, loại nhộng này còn chứa các khoáng chất dinh dưỡng cần thiết cho cơ thể con người như Calcium 0.01, Magnesium 0.04, Potassium 0.15, Sodium 20.29, Manganese 2.31, Đồng 2.61, Sắt 4.40 và Phosphorus 0.10. Mặc dù đuông dừa nhiều dinh dưỡng nhưng lại không phù hợp cho các đối tượng béo phì, nếu ăn nhiều cũng sẽ làm tăng mỡ trong máu, tai biến, khó tiêu, đầy hơi… vì thế cần hết sức lưu ý.
Top các địa chỉ bán đuông dừa đắt khách
Đuông dừa hiện nay được bày bán ở nhiều địa điểm khác nhau, nếu như bạn đang sinh sống tại TP HCM có thể đến các nhà hàng, chợ, sạp đồ ăn ven đường, các khu vui chơi ăn uống miệt vườn. Một trong những địa chỉ nổi tiếng nhất tại Sài Gòn đó chính là 384/58/5 Lý Thái Tổ, Quận 10, Hồ Chí Minh, hoặc có thể tới đường Bình Mỹ, Bình Mỹ, Củ Chi, Thành phố Hồ Chí Minh.
Nếu như ở khu vực Thủ Đô Hà Nội, bạn có thể tìm đến địa chỉ 193 Phú Diễn, Bắc Từ Liêm để mua đuông dừa với giá cả tốt nhất. Ngoài ra bạn cũng có thể tới Số 75 Trại Cá, Trương Định, Hai Bà Trưng, Hà Nội để chọn con đuông chất lượng nhất. Còn nếu như không ở các thành phố lớn bạn có thể lên trên các trang thương mại điện tử và đặt hàng, thường thì đuông sẽ được đông lạnh trước khi vận chuyển cho khách.
Như đã đề cập, để mua những con đuông dừa ngon nhất, bạn cần chú ý chọn các con có thân mập, béo bẩy, ngọ nguậy nhiều, không được lựa những con đuông đã chết dù có giá rẻ, bởi vì ấu trùng chết sẽ là môi trường cho sán, các vi khuẩn có hại sinh trưởng. Bên cạnh đó hãy cố gắng tham khảo ý kiến của những người dân địa phương, người có kinh nghiệm để chọn được những con đuông ưng ý nhất.
Tổng kết
Hy vọng sau bài viết bên trên, tất cả mọi người đã có được cái nhìn tổng quan nhất về đặc sản đuông dừa cũng như hiểu được các cách chế biến những con đuông siêu hấp dẫn. Nếu có thắc mắc, hãy để lại ý kiến dưới phần bình luận, hẹn gặp lại trong những bài viết mới nhất.